TRANG NGHIÊN CỨU VÀ ĐÀO TẠO CỦA TS. ĐINH VIỆT HOÀ

Tự do đến từ tri thức - Knowledge sets freedom

Nhu cầu của một kỷ nguyên lãnh đạo mới

Đặc biệt, nhà lãnh đạo phải là nhà du hành chứ không phải là một hành khách. Đó là một nhà lãnh đạo luôn sẵn sàng lao vào một cuộc hành trình đi qua những vùng đất chưa có tên trên bản đồ. Những nhà lãnh đạo đi tiên phong mở ra một kỷ nguyên lãnh đạo mới, từ nhà tiên tri Moses của Ai Cập tới cố Tổng thống Hoa Kỳ Franklin Delano Roosevelt đều đã sử dụng tinh thần, tầm nhìn, và kỹ năng của họ để xây dựng lên chiếc cầu bắc từ kỷ nguyên lãnh đạo này sang kỷ nguyên kế tiếp. Họ không chỉ tạo ra lối đi an toàn qua quá trình quá độ mà còn làm thay đổi hoàn toàn nhận thức về văn hóa của chúng ta, biến sự kinh sợ trở thành niềm vui hân hoan. Những nhà lãnh đạo đi tiên phong này được những cuộc khủng hoảng lãnh đạo kêu gọi phải “lên đường”. Đó chính là bản chất của sự thay đổi có tính chất lịch sử mà những nhà lãnh đạo này bị bản năng thôi thúc, chứ không phải là kinh nghiệm.

Nhu cầu tái tạo phương thức lãnh đạo trong kinh doanh

Trước đây, nhiều công dân Hoa Kỳ đang hết sức băn khoăn với câu hỏi về tầm quan trọng của kinh nghiệm đối với một ứng cử viên cho chức Tổng thống, đặc biệt là với sự tham gia ứng cử của Thượng nghị sĩ Barack Obama. Cho dù ông có trở thành người bổ nhiệm của Đảng Dân chủ hay không, thì sự ủng hộ mà các cử tri dành cho ông chính là minh chứng cho thấy niềm khát khao của người dân Hoa Kỳ về một kỷ nguyên lãnh đạo mới trong chính trị. Ngày càng có nhiều người dân Hoa Kỳ sẵn sàng xây dựng chiếc cầu nối tới một tương lai mới, và với họ dường như chỉ riêng Thượng nghị sĩ Obama có thể đáp ứng được nhu cầu này.
Tuy vậy, bất kỳ ai có tham vọng lãnh đạo trong ngành kinh doanh nên ghi lại những điều sau. Rất lâu trước khi cuộc khủng hoảng tại thị trường cho vay thứ cấp nổ ra, người dân Hoa Kỳ đã có nhận thức rất mới mẻ về lãnh đạo trong kinh doanh như họ đã từng giác ngộ về lãnh đạo trong chính trị.
Và cho dù có quá nhiều người đặt hi vọng vào Thượng Nghị sĩ Obama, hi vọng rằng ông sẽ là người đi tiên phong cho một kỷ nguyên lãnh đạo chính trị mới, nhưng người dân Hoa Kỳ một mặt vẫn trong tư thế sẵn sàng trở thành những người tiêu dùng biết đền ơn những nhà lãnh đạo kinh doanh thể hiện trí thông minh và sự can đảm cho quá trình tái tạo ngành thương mại, mở ra một kỷ nguyên lãnh đạo trong kinh doanh mới.
Trong suốt giai đoạn vàng của kỷ nguyên tiêu dùng hàng loạt tại Hoa Kỳ vào khoảng giữa những năm 1960, mức lương của CEO gấp khoảng 24 lần mức lương trung bình của một người công nhân. Theo số liệu điều tra từ công ty nghiên cứu thị trường Harris Interactive – Hoa Kỳ, tại thời điểm đó, 55% người dân Hoa Kỳ đặt niềm tin vào phương thức lãnh đạo của những công ty chủ chốt hàng đầu. Cho tới ngày nay, khi tỉ lệ mức lương giữa CEO và người công nhân tăng xấp xỉ lên con số 300 và 1, thì chỉ còn khoảng 16% người dân còn duy trì niềm tin vào phương thức lãnh đạo trong kinh doanh của những công ty này.

Những ví dụ điển hình

Ngành kinh doanh đưa ra những ví dụ điển hình về những nhà lãnh đạo dày dạn kinh nghiệm đã bám víu vào hiện trạng và nhấn chìm con tàu đang dần chìm xuống, thậm chí khi khách hàng của họ đã nhảy qua mạn tàu và bơi sang một vùng biển mới. Nhưng bài học kinh nghiệm đắt giá nhất xuất phát từ thời điểm quyết định khi Ai đó điều khiển những con tàu cứu hộ và lái con tàu tới vùng biền ngoài xa, nơi họ được đền ơn một cách xứng đáng. Henry Ford là một ví dụ điển hình. Ông chính là một người bảo thủ và mù quáng nhưng lại là một nhà lãnh đạo phi thường đã mở ra một kỷ nguyên lãnh đạo mới.

Năm 1908, các nhà sản xuất xe hơi Detroit đã sử dụng phương pháp sản xuất thủ công để sản xuất những chiếc xe hơi sang trọng phục vụ những khách hàng giàu có và bán với giá thua lỗ. Chỉ riêng Ford nắm được rằng có một thị trường mới của những người dân bình thường mong muốn những chiếc xe hơi với giá phù hợp với túi tiền của họ.
Trước thái độ miệt thị, coi thường của những công ty cùng ngành, Ford đã chiến đấu với các ngân hàng, bỏ lại hai công ty và cuối cùng bắt đầu sự nghiệp của riêng ông. Tầm nhìn của ông về tiêu dùng hàng loạt đã truyền cảm hứng cho các nhân viên trong công ty khám phá ra một lô-gic hoàn toàn mới trong sản xuất và kinh tế học: sản xuất hàng loạt.
Họ đã trải qua rất nhiều năm thử nghiệm và đối mặt với những sai sót trong sản xuất cho tới cuộc bứt phá năm 1913, với sự ra đời của một dây chuyền lắp ráp chuyển động và kiểu dáng Model T giá thấp nổi tiếng.
Nếu bạn đặt cược cho kinh nghiệm, cho rằng kinh nghiệm đã làm nên những thành công của Ford thì có nghĩa là bạn đã bị thua cuộc. Mục tiêu sản lượng tăng vọt đầy ấn tượng tới 1.000% trong một số ngành sản xuất đã đạt được chỉ trong vòng một năm. Doanh thu tăng vọt. Giá cả cắt giảm. Theo James Couzens, quản lý tài chính đầu tiên của Ford, thì “chúng tôi đã bị ngập trong đơn đặt hàng”.
Khi được hỏi về chiếc chìa khóa dẫn tới thành công, Couzens đã tiết lộ rằng: “Với công việc kinh doanh, cả Ford và tôi đều không có bất kỳ kinh nghiệm đáng kể nào…Tôi cho rằng nếu chúng tôi có nhiều kinh nghiệm hơn, chúng tôi có thể đã bắt tay vào công việc bằng cách khác. Những cải tiến thành công nhất của chúng tôi có thể đã không thành công!”

Steve Jobs là một nhà lãnh đạo kỷ nguyên mới khác. Ông đã phá vỡ một cách dứt khoát kỷ nguyên tiêu dùng hàng loạt của Ford, hướng tới đáp ứng nhu cầu một loại người tiêu dùng cá nhân mới. Trước hết, Jobs tái hình dung chiếc máy tính như một công cụ cho mỗi cá nhân, biến khái niệm cách mạng hóa thành một sản phẩm thương mại có thể tổn tại độc lập và phát triển với sự ra đời của thế hệ Apple II vào năm 1977.

Năm 1983, hội đồng quản trị của Apple đã bỏ lỡ cơ hội khi họ đề cao kinh nghiệm, đặt kinh nghiệm lên trên bản năng, và hất cẳng Jobs ủng hộ John Scully – quản lý cấp cao dày dạn kinh nghiệm của Pepsico.
Tiếp theo là sự chuyển đổi mang tính lịch sử trong ngành kinh doanh âm nhạc. Từ năm 1999 – 2003, doanh thu của ngành âm nhạc ghi âm đã giảm 25% khi mọi người chuyển sang sử dụng những mạng ngang hàng như Napster và Kazaa. Tới năm 2003, hàng tháng có khoảng năm tỉ các bản nhạc được bán trên những mạng lưới này.
Mặc dù có một lượng khách hàng khổng lồ đang chờ đợi ở bờ biển mới, những chuyên gia âm nhạc dày dạn kinh nghiệm đã lựa chọn con đường ở lại phía sau lời mời chào lên boong tàu. Họ cố gắng hạn chế khuynh hướng sử dụng đĩa CD với rất nhiều lý do biện hộ khác nhau, và sau đó họ bắt đầu tung ra vụ Gia-ra-nát hợp pháp để chống lại Napster và hàng trăm fan hâm hộ âm nhạc cuồng nhiệt nhất.
Nhưng trong khi những chuyên gia âm nhạc dày dạn kinh nghiệm chỉ nhìn thấy một quốc gia với những người tiêu dùng hàng loạt phạm pháp, thì Steve Jobs lại nắm được một loại hình cá nhân tiêu dùng mới với những đam mê độc nhất vô nhị.      
Những chiếc thuyền cứu hộ song sinh là iPod tung ra năm 2001 và iTunes tung ra thị trường năm 2003 đã tạo con đường rẽ cho cơ cấu ngành công nghiệp tiêu dùng hàng loạt trước đây và tái hợp nhất âm nhạc với mỗi người nghe. Nhà du hành Jobs đã được đền ơn bằng lòng trung thành và tiền mặt khi iPod trở thành Model T của kỳ nguyên tiêu dùng cá nhân hóa mới. Doanh thu đạt mức 100 triệu đô la vào năm 2007, với thị phần chiếm khoảng 80%. Những con số quá lớn so với kinh nghiệm tích lũy được.
Cho tới ngày nay có rất nhiều người đang vội vàng tiến tới bờ biển phía xa, hình thành nên những dòng người tị nạn bằng kinh nghiệm. Nhưng họ không từ bỏ niềm hi vọng. Họ tìm kiếm một chân trời mới, phân vân không biết khi nào sẽ có một nhà du hành khác thiếu kinh nghiệm đủ để nhảy lên con tàu đi tới vùng biển xa. Liệu đó sẽ là bạn?

(Vietnambranding – Theo Shoshana Zuboff)

Bài viết liên quan
Chủ tịch PAILEMA dự hội thảo về giáo dục việt Nam 2021 do Quốc hội tổ chức

Chủ tịch PAILEMA dự hội thảo về giáo dục việt Nam 2021 do Quốc hội tổ chức

KHAI GIẢNG LỚP DOANH NGHIỆP TẠI 4 THÀNH PHỐ LỚN  Hà Nội, Hải Phòng, Đà Nẵng, Hồ Chí Minh

KHAI GIẢNG LỚP DOANH NGHIỆP TẠI 4 THÀNH PHỐ LỚN Hà Nội, Hải Phòng, Đà Nẵng, Hồ Chí Minh

Đăng ký nhận tư vấn